Meme là gì và bạn có thật sự hiểu về meme hay không?

Meme (hay còn được đọc là “mim” trong tiếng Việt) là một văn hóa trên Internet và thường được lan truyền một cách nhanh đến chóng mặt từ người này sang người khác. Tuy nhiên không giống với dịch bệnh, meme lan truyền những ý tưởng của một người một cách rộng rãi. Theo như biên tập viên của trang Straightdope – Cecil Adams – cho biết khái niệm về meme có thể “rất sâu” và “rất rộng” và nó “rất là hiển nhiên”.

Meme là một phần của văn hóa truyền miệng, điển hình là những câu chuyện hấp dẫn, một câu nói ví von, một câu nói đùa hoặc một câu thành ngữ nào đó. Tuy nhiên ở thời điểm hiện tại thì memekhông chỉ là những câu nói truyền miệng, mà còn là những đoạn email, nhưng câu chat trên những tin nhắn nhanh và những đường link trên trang web, meme được lan truyền càng ngày càng mạnh mẽ hơn thông qua mạng Internet).

Phần lớn những meme xuất hiện trên mạng đa phần đều mang tính hài hước, ví dụ như meme về Rickrolling, một trò chơi khăm khi đăng tải link bài hát “Never Gonna Give You Up” của Rick Astley nhưng lại mang hàm nghĩa cho một nội dung khác. Nếu như sự hài hước đó được đại đa số người dùng mạng hiểu thì nó sẽ nhanh chóng được lan truyền với tốc độ chóng mặt.

Tuy nhiên cũng có một số meme lại có nội dung gây sốc và tạo sự kịch tính cho người xem, ví dụ như meme Angry German Kid – một video về một cậu bé người Đức nổi giận khi chơi game – nhằm mỉa mai những người thích nói về tác hại của game. Hoặc một số memekhác nói về những câu chuyện cuộc sống như The Littlest Fireman – một cậu bé mắc bệnh hiểm nghèo và có một ước mơ trở thành lính cứu hỏa.

Cũng trong một số trường hợp nhất định thì meme cũng có thể được chuyển hóa thành những câu nói hằng ngày, ví dụ như câu nói “You Mad Bro” đã trở thành một câu nói phổ biến trên mạng Internet. 

Theo những thống kế thì meme thường được chia sẻ và lan truyền bởi trẻ vị thành niên và thanh niên. Thống kê này cũng đã cho thấy rằng 2 nhóm tuổi này có khá nhiều hứng thú và thích truyền đi những thông điệp mang tính nghịch ngợm của meme. Tuy nhiên trong thời gian gần đây thì độ tuổi của những người tham gia và lan truyền meme cũng đang dần tăng lên, đặ biệt là đối với những người ở độ tuổi U40 khi họ tình cờ phát hiện được tính hài hước của những memenày và phổ biến cho bạn bè của mình.

Từ meme lần được sử dụng bởi một nhà sinh vật học có tên Richard Dawkins sử dụng vào năm 1097. Nguồn gốc của từ meme bắt đầu từ từ “mimema” (“một thứ được bắt chước”) trong tiếng Hy Lạp. Thời điểm này thì Dawkins đã miêu tả mêm chính là một loại trao đổi về văn hóa, một phương thức được con người sử dụng để truyền đạt  những ký ức xã hội và ý tưởng văn hóa của mình. Tương tự như cách mà các DNA và các sinh vật di chuyển từ nơi này sang nơi khác, một ý tưởng có chứa meme trong đó cũng sẽ nhanh chóng lan truyền từ bộ óc này sang bộ óc khác.

Ở thời điểm hiện tại thì Internet là một phương tiện truyền thông tin gần như là tức thì, đây cũng chính là cách mà chúng ta thường trao đổi meme cùng với những người bạn của mình.

Phần lớn các meme hiện tại vẫn sẽ xoáy sâu vào tính hài hước và gây sốc của mình, bởi những yếu tố này thường sẽ thu hút được sự chú ý của cộng đồng mạng nhanh hơn những nội dung sâu sắc khác. Tuy nhiên khi mà người dùng càng ngày càng có những suy nghĩ tinh tế thì các meme sẽ càng tiến hóa mạnh theo hướng trí tuệ và triết lý hơn.

Một số ví dụ về meme đang được lan truyền khá nhiều trên Internet ở thời điểm hiện tại:

(Lưu ý: một số nội dung của các meme này có thể rất trẻ con, và được dành cho người dùng tuổi teen. Những nội dung khác có thể trưởng thành hơn và dành cho những người dùng lớn tuổi)

1. Nuts the Squirrel: một chú sóc vô tình chiếm vị trí chính trong một bức ảnh gia đình. Bạn có thể “Squirelize” bức ảnh của bạn bằng cách đặt Nuts lên vị trí trọng tâm thông qua trang web này

2. Rickroll: một meme dạng chơi khăm. Người dùng sẽ giả vờ gửi link liên quan tới công việc hoặc các nội dung khác, song thực tế lại đang gửi link đến các đoạn video của Rick Astley từ những năm 1980.

3. LOLcats: thư viện ảnh kì dị của những chú mèo đang thực hiện những hành động của con người, bên cạnh những lời dẫn hài hước.

4. Numa Numa Dance: anh chàng hát lip-sync có thân hình hơi mập mạp Gary Brolsma đã thu phục được trái tim của hàng triệu người trên thế giới.